Tolbert
Op de toren van Tolbert staat een vaan. Hij lijkt sprekend op die van de tentoonstelling in Veendam, maar het is niet
dezelfde. De oude wordt bewaard in het koor. Die oude vaan hing ondersteboven, maar de huidige hangt wel rechtop.
Waarschijnlijk is de vaan heel oud, zij het in de loop van de jaren hersteld en vervangen. Blijkens mededeling van Leo Martinus (2012) staan er de initialen
AH en AB in, verwijzend naar twee dochters van Ivo Auwema, Hyma en Bouwina. Deze dames leefden eind 17de eeuw.Toentertijd schonk de
familie Auwema wel meer aan de kerk van Tolbert, zoals bijvoorbeeld een zus van Hyma en Bauwina, Ulsia Maria, die avondmaalzilver schonk met het familiewapen
Auwema en het wapen Coenders, en enkele andere artikelen die geen familiestukken waren. En in 1660, twee jaar voor zijn overlijden, doneerde Ivo Auwema
een grote som gelds, samen met Von Inn und Kniphausen van Nienoord, waaruit een nieuwe klok aangeschaft kon worden.
De interpretatie AH en AB sluit aan bij A. Pathuis: Wapen: De letters A.H. [?] en de letters A.B. onder elkaar.
K.T. Meindersma (I): De windvaan van de Tolberter toren is voorzien van de inititalen MH en AB. K.T. Meindersma (Windwijzers in het visier) meldt:
Blijkens de tekening van april 1995 staat in de oorspronkelijke vaan parallel aan de draai-as: "Hersteld 1927. Daaronder: A. Smidts M. Smidts P Smidts JS,
en daaronder: J Siersema". Op de middelste banier staat: "vernieuwd door J J Kalter en H E Feenstra 1851. Op de onderste: R Hooman E Koiter F Palsma.
foto's (augustus 2002) juli 2006
Deze kerk is eigendom van Stichting Oude Groninger Kerken.
Tolbert
Deze foto is genomen in het Veenkoloniaal Museum in Veendam op de tentoonstelling
'Haantje de Hoogste' over windvanen in Groningen.
Onderstaande tekst is afkomstig uit
de catalogus van de tentoonstelling.
Herkomst: Nederlands Hervormde Kerk in Tolbert.
Datering: achtiende/negentiende eeuw.
Materiaal: koper.
Afmetingen: 45 x 32 cm.
Collectie: Stichting Oude Groninger Kerken, Groningen.
Een bijzondere windvaan in de vorm van een in metaal gestolde vlag met het monogram M A H B (betekenis onbekend). De golvende
franje aan het uiteinde van de vlag suggereert beweging. Curieus detail: de vaan heeft altijd ondersteboven op de kerktoren
gestaan. Op de vaan staan verder de volgende gegevens vermeld: 'Vernieuwd in 1851 door H.A. Kalter en H.E. Feenstra, R. Hooiman,
E Koiter en F. Palsma.' 'Hersteld in 1927 A Smidts, M. Smidts, P. Smidts, J. Siersma (J.S.).' 'Hersteld in 1927 J. Siersma,
G. de Vries, Cees Siersma 15 jaar, timmerlui. E. Hoff/S. Rozema schilders.'
foto juli 1997
Blijkens Nijsnet.nl is de windvaan op 6-12-2007 op de Tobertkerk geplaatst, waarmee de herstellingswerkzaamheden aan de west- en zuidzijde van de kerk zijn voltooid.
Onderstaande foto komt van die site en is gemaakt door H. Ruitenberg.