Utrecht

                 

Op de toren van de Dom in Utrecht staat Sint Maarten, de beschermheilige van de stad.
De vaan is in 1910 gemaakt door Albertus Kniep en wordt momenteel (2021) gerestaureerd. De vaan is op 17 januari 2023 teruggeplaatst. De vaan is eerder gerestaureerd in 1995, zie Het Utrechts Archief met een foto uit 1995 van de windvaan op de het terrein van de werkplaats van de Dienst Openbare Werken (Heycopstraat) te Utrecht.

Zie luchtfoto (even naar rechts schuiven!).

Tussen 2019 en 2024 is de toren grootscheeps gerestaureerd. Ook de vaan wordt dan opnieuw onder handen genomen. Op 17 januari 2023 is de windvaan teruggeplaatst op de toren (zie youtube).

terug naar Vaantjeskaart van Nederland    foto maart 2003; vanen en foto's Egmondkapel oktober 2008



Oorspronkelijke vaan ca 1382
Egmondkapel
  
  
         

Boven: Sint Maartensgroep ca 1480
Onder: Oorspronkelijke vaan
ca 1382; foto 1905 J.W. Deetman
Egmondkapel
         

Replica. Egmondkapel
  
  
  



De in 2024 teruggeplaatste vaan
foto: Bram van Toor
bram van toor photography
De Domtoren is de hoogste kerktoren van Nederland: 112 meter en 32 centimeter. De toren is gemaakt van rode baksteen en witte kalksteen. De fundering van de toren is op een bed van zwerfkeien. In het bovenste torendeel bevindt zich het carillon. De hoogste omloop ligt op 102 meter. Boven op de torenspits staat de windvaan in de vorm van Sint Maarten die zijn mantel deelt met een bedelaar.
De Domtoren heeft geen aparte kleuren die een betekenis moeten vormen. Het is gewoon een toren die gebouwd is met baksteen en kalksteen.
Tijdens de restauratie van 1901 tot 1931 werd onder andere het ijzeren hek op de eerste verdieping vervangen door een stenen balustrade. De spits van de toren wordt een paar meter verhoogd en er komt een nieuw windvaan. De Dom wordt verhoogd tot 112,5 meter. Ook dan is de Domtoren de hoogste toren van Nederland.

december 2021

plaat aan de Domtoren tijdens de restauratie

vaan december 2021, met dank aan Margot Kat

Volgens een bord tegen de domtoren aan het domplein staat ter gelegenheid van de restauratie van de Dom van 2019-2024 dat weliswaar de Dom tegenwoordig goed onderhouden wordt maar dat uit onderzoek in 2015 bleek dat de bouwkundige toestand 'redelijk' en de onderhoudstoestand 'matig' was. Naast het normale dagelijksonderhoud is ongeveer alle 40-50 jaar groot onderhoud nodig. En dat is nu. Vandaar dat de toren in de steigers staat. Alleen zo kan de Domtoren nog heel lang blijven bestaan.
Tegelijkertijd wordt de vaan van 93 cm hoog ook opnieuw gerestaureerd. Het is overigens niet zozeer de vaan die aan restauratie toe is maar de constructie met kruis eronder.